Αλέξανδρος Κ., Όταν ο «άλλος» γίνεται «ψείρα»...
Με την εύκολη και ευρέως διαδεδομένη στον ιντερνετικό κόσμο μέθοδο του copy-paste παραθέτω:
Οι «Παστίλιες για τον πόνο του άλλου» είναι μια πλήρης εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ανεύρεσης πόρων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Με τη συμβολική αγορά ενός κουτιού με έξι καραμέλες από μέλι και θυμάρι από τα φαρμακεία σε ολόκληρη τη χώρα, κάθε αγοραστής συμβάλλει στην προσπάθεια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα να βοηθήσουν ασθενείς ευάλωτους, «ξεχασμένους», αποκλεισμένους από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Είναι κι ένα πρακτικό «όχημα» αλληλεγγύης αφού με την αγορά ενός πακέτου Παστίλιες (1,60 €), το ένα ευρώ διατίθεται απευθείας σε προγράμματα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο.
Και με αυτή την καμπάνια είπαν να κάνουν λίγη ακόμα πλάκα οι λαοφιλείς, ανατρεπτικοί, ανένταχτοι, αστείοι, ενίοτε σοβαροί και διδακτικοί τηλεοπτικοί ΡΑ, οι οποίοι έχουν κατ' επανάληψη τονίσει και την κοινωνική ευαισθησία τους. Άλλωστε, αν δεν με απατά η μνήμη μου, οι ΡΑ ήταν οι πρώτοι που πρόβαλαν το σχετικό βιντεάκι με τον Χαβιέ Μπαρδέμ στην ελληνική τηλεόραση. Και, αφού οι ΡΑ ήταν οι πρώτοι που το πρόβαλαν, φαίνεται ότι οι ΡΑ είναι κι οι πρώτοι που απέκτησαν το αναφαίρετο δικαίωμα να το σκυλέψουν.
Εξάλλου, οι ΡΑ αξιωματικά ποτέ δεν φταίνε. Οι ΡΑ πάντα δείχνουν ποιοι φταίνε. Αξιωματικά, οι προθέσεις τους είναι πάντα αγαθές. Γιατί προφανώς ήθελαν να στηλιτεύσουν με τον δικό τους τρόπο την ανούσια είδηση που βγήκε πιπεράτη σε αντίπαλο κανάλι και αφορούσε την υπό εξαφάνιση "ψείρα του εφηβαίου". Για να το εμπεδώσει όμως το κοινό τους, η απλή αναφορά σε μία μόνο εκπομπή δεν αρκούσε. Έπρεπε να επανέλθουν στο θέμα, και μάλιστα με τρόπο δημιουργικό, χαχανίζοντας με το κατόρθωμά τους σαν άτακτοι έφηβοι στο τελευταίο θρανίο, που βλέπουν τη φάρσα τους να παγώνει την καθηγήτρια, χωρίς να καταλαβαίνουν τι έχουν κάνει. Είχαν όμως μάλλον πάρει τα μέτρα τους, φοβούμενοι ίσως το ΕΣΡ, και φρόντισαν να γράφουν "μ&ν%ψειρες" στους υπότιτλους.
Μέσα στο γενικότερο ιδεολογικό τουρλουμπούκι του έντυπου, ραδιοτηλεοπτικού ή ηλεκτρονικού τύπου, των blogs του Facebook και του Twitter, όπου ο εθισμένος χρήστης μπορεί να κλικάρει αβασάνιστα το ένα "share", "like" ή " retweet" μετά το άλλο, αλλά και μέσα στη σύγχυση της πραγματικής ζωής στους δρόμους, όλα είναι πιθανά.
Μια περιπτερού που της μιλάς σχεδόν καθημερινά πάνω από έναν χρόνο μπορεί ξαφνικά να σε ρωτήσει αν θα πας διακοπές στη χώρα σου, και μια γριά, που μονολογεί στη στάση του τρόλεϊ για την κρίση, μπορεί να γυρίσει και να σου πει "Πού να καταλάβεις κι εσύ τι λέω που 'σαι ξένο;", γιατί τώρα πια το χρώμα που είχες πάντα μοιάζει με το χρώμα κάποιων ξένων.
Ένας δημοσιογράφος μπορεί να παίρνει συνέντευξη από την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, την Εσμεράλδα Γκέκα και τη Μέλπω Γρυπάρη στην ίδια εκπομπή, που θα της δώσει τον τίτλο "Τι να μας πουν οι ποιητές;"
Μια έφηβη που έχει κατέβει σε αντιρατσιστική πορεία μπορεί να σωπάσει όταν ακούσει το σύνθημα "Χρυσαυγίτη, χρυσαυγίτη η μαμά σου βλέπει τούρκικα στο σπίτι", γιατί μάλλον ενστικτωδώς κάτι δεν της αρέσει σ' αυτό που ακούει, αλλά το ίδιο σύνθημα θα γραφτεί σε κάποιον τοίχο, θα φωτογραφηθεί και θα αναρτηθεί στη σελίδα του Facebook "Αντιναζιστικός αγώνας - Όχι στη Χρυσή Αυγή" και θα κερδίσει και κάποια "like".
Ένας αριστερός συγγραφέας βουλευτής μπορεί να λέει πολύ απλά "Έχω πηδήξει τη μισή Αθήνα και αυτοί της Χρυσής Αυγής με λένε αδελφή" και να εμφανίζεται στη βραδινή τηλεοπτική εκπομπή κάποιου που έχει δουλειά και πληρώνεται, ενώ έχει αφήσει απλήρωτους πολλούς άλλους γιατί έπεσε έξω, για να μιλήσει για τον εαυτό του και να απευθυνθεί τελικά στον κόσμο, γράφοντας ανορθόγραφα μια ανατρεπτική προστακτική για το Facebook.
Ο δεξιός αναπληρωτής υπουργός πολιτισμού μπορεί να δίνει μαθήματα δεοντολογίας στο προοδευτικό ΕΚΕΒΙ, αφού έχει ζητήσει την παραίτηση του ΔΣ και της διευθύντριάς του, επισημαίνοντας: "Οι άξιοι, πράγματι, συγγραφείς, που συμμετείχαν στην επιτροπή αγοράς βιβλίων στα πλαίσια της 'Φιλαναγνωσίας', όφειλαν να έχουν κάνει αυτό που στη θέση τους θα είχε κάνει κάθε μέτρια συνετός και στοιχειωδώς κοινωνικά ευαίσθητος πολίτης. Είτε να μην είχαν αποδεχθεί τη συμμετοχή τους στην επιτροπή, εφόσον υποψήφια προς αγορά ήταν και δικά τους βιβλία, είτε αφού αποδέχθηκαν τη συμμετοχή τους στην εν λόγω επιτροπή, όφειλαν να έχουν ζητήσει να εξαιρεθούν από την αξιολόγηση τα βιβλία τους". Λίγες μέρες μετά αυτό το τέως ΔΣ και η τέως διευθύντρια μπορούν να δημοσιεύουν ανακοίνωση ζητώντας την ανάκληση της απόφασης του αναπληρωτή υπουργού να κλείσει το ΕΚΕΒΙ, ενώ "Οι εργαζόμενοι του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ανταποκρινόμενοι στη θερμή συμπαράσταση που δέχονται από τους φίλους του βιβλίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό" μπορούν να μαζεύουν υπογραφές για τον ίδιο σκοπό.
Στη σελίδα εθνικιστικής εφημερίδας στο ίντερνετ μπορεί να εμφανίζεται βιντεάκι με τίτλο: "Ρατσισμός...! Ρατσισμός...! Ζευγάρι Νιγηριανών στη Μεγάλη Βρετανία γέννησε λευκό μωρό...!" και στη Ρόδο μπορεί να δημοσιεύεται επιστολή με φράσεις όπως αυτές: "Δουλειά να 'χει το Λιμενικό, να σε σώζει από πνιγμό εσένα. Εμένα με ρώτησε; ... Έρχεσαι όμως απ' την άλλη άκρη της γης κι υποφέρεις μες στα μούτρα μου."
Μια αριστερή δικηγορίνα βουλευτίνα μπορεί να προτείνει την καταγραφή με κάμερες της εξέτασης των μαρτύρων για τη Λίστα Λαγκάρντ, ώστε "να αποτυπώνονται οι αντιδράσεις τους και η βιολογική τους εικόνα στις ερωτήσεις και τις απαντήσεις" και ίσως να μην υποψιάζεται ότι ο λαϊκός και εθνικιστής βουλευτής θα συμφωνήσει με την πρότασή της.
Ένα τρέιλερ μίας ακόμα τούρκικης σαπουνόπερας μπορεί να σου θέτει το ρητορικό ερώτημα "Μπορεί το θύμα να ερωτευτεί το θύτη;" και η βαρεμένη σε τηλεοπτική εκπομπή από τον λαϊκό και εθνικιστή βουλευτή λαλίστατη κομμουνίστρια βουλευτίνα να ξεσπάει σε λυγμούς σε άλλη τηλεοπτική εκπομπή, επειδή κάποιοι από κάποια άλλη τηλεοπτική εκπομπή πήγαν να κάνουν πλάκα με το πάθημά της, και να προειδοποιεί με σπαραγμό για τον κίνδυνο της εξοικείωσης με τη βία μέσω της πλάκας, ενώ λίγους μήνες μετά θα ξεστομίζει εξοικειωμένη πλέον κι η ίδια στη δική της ραδιοφωνική εκπομπή: "Μη γυρίσει ο Τσίπρας απ' την Αμερική, πατήσει το πόδι του εδώ και αρχίσει φράση με το 'I have a dream', ειλικρινά σας το λέω, θα βαφτώ με φούμο, θα βγω έξω και θα φωνάξω τον Κασιδιάρη να με δείρει".
Μπορείς κάθε Σάββατο στο σούπερ μάρκετ να αγοράζεις κάποια πακέτα τροφίμων για το καλάθι που θα πάει σε αυτούς που έχουν ανάγκη, επιλέγοντας κάποιες φτηνές συσκευασίες που δεν αγοράζεις ποτέ για το δικό σου σπίτι, και να έχεις ήσυχη τη συνείδησή σου ότι προσφέρεις απ' το υστέρημά σου.
Μέσα σ' αυτό το τουρλουμπούκι, λοιπόν, έτσι για πλάκα, έτσι αβασάνιστα, ο "άλλος" γίνεται "ψείρα". Το βιντεάκι των ΡΑ θα παίξει και θα ξαναπαίξει. Έτσι, σιγά σιγά οι πιστοί οπαδοί των ΡΑ θα εξοικειώνονται, γελώντας, με την ιδέα ότι οι "άλλοι" είναι "ψείρες". Και όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή θα ξέρουν τι πρέπει να κάνουν στις ψείρες. Θ' αφήσουν τις ψείρες να ψοφήσουν. Ψηφίζοντας ανάλογα.
Ακόμα κι αν έχεις επιλέξει να μην παρακολουθείς τους ΡΑ, κάποια στιγμή είναι πιθανό να σε φτάσει το βιντεάκι των ΡΑ σταλμένο, να σου κάνει έφοδο, από κάποιον φίλο ή γνωστό, πραγματικό ή ιντερνετικό, που το βρήκε αστείο, που γέλασε και σκέφτηκε να σε κάνει και σένα να γελάσεις.
Ξέρω ότι η φιλανθρωπία δεν είναι λύση και ξέρω και πώς μπορεί να χρησιμοποιείται. Ξέρω επίσης ότι πολλοί αθώοι είμαστε ένοχοι. Αυτό που δεν ξέρω είναι αν οι συντελεστές μίας ραδιοφωνικής ή τηλεοπτικής εκπομπής, ή αν ένας ραδιοφωνικός ή τηλεοπτικός σταθμός μπορεί να κατηγορηθεί για έμμεση, εξ αμελείας ή εκ προμελέτης ή κατά συρροή, καλλιέργεια κοινωνικής αναλγησίας σε εποχή βαθιάς οικονομικής κρίσης. Δεν ξέρω καν αν υπάρχει τέτοιο αδίκημα. Νιώθω πως πρέπει να υπάρχει. Αυτό θα το ξέρει σίγουρα κάποια αριστερή δικηγορίνα.