Αλέξανδρος Κυπριώτης & Μοχαμμάντ Χεμματί (محمد همتی), Καταργώντας τα σύνορα με λέξεις

1 Lass sie alle ihn verlachen Den Dichter Der dir im dicksten Winter Ein Lobesgedicht schrieb, Du schöner Herbst.
Άσε τους να περιγελούν τον ποιητή που μες στη βαρυχειμωνιά έγραψε ένα ποίημα υμνητικό για σένα, ωραίο φθινόπωρο.	بگذار همه بخندند به شاعری که در اوج زمستان شعری در ستایش تو سروده است .پاییز زیبا
2 Vier Jahreszeiten Ich liebe alle Kleider, die du im Winter trägst. Nur die verdecken dich vor den fremden Augen so gut.
Τέσσερις εποχές Αγαπάω όλα τα ρούχα σου τα χειμωνιάτικα. Μόνο αυτά σε κρύβουνε καλά από τα ξένα μάτια.	فصل‌ها عاشق همة لباس‌های زمستانی‌ات هستم .فقط این‌ها تو را خوب از چشم‌های غریبه پنهان می‌کند
3 Meine Taube ist da Keinen Olivenzweig im Schnabel Meiner Taube schlage ich den Kopf ab.
Το περιστέρι μου ήρθε χωρίς κλαδί ελιάς στο ράμφος. Το περιστέρι μου το καρατομώ.	کبوترم آمده است بی شاخة زیتونی بر منقار .کبوترم را سر می‌برم
4 Vom Schlaf Als du zum ersten Mal bei mir geschlafen hast, wollte ich nicht, dass du wach wurdest.
Του ύπνου Όταν κοιμήθηκες σπίτι μου πρώτη φορά, δεν ήθελα να ξυπνήσεις.	برای خوابیدنت اول‌بار که در خانه‌ام خوابیدی .نمی‌خواستم بیدار شوی
5 Verabredung Verabredet waren wir hier Du bist gekommen Beide waren wir nackt Wie Die Freiheit Die Liebe Der Zorn. Ich trug nicht einmal meine Armbanduhr. Genau hier waren wir verabredet Auf dieser Bank Unter diesem Baum Und diesem Himmel. Du bist nicht gekommen Und ich wurde zu deinem leeren Platz Für die Bank Für den Baum Für den Himmel.
Συνεύρεση Είπαμε να βρεθούμε εδώ. Και ήρθες. Γυμνοί ήμασταν κι οι δυο, όπως η ελευθερία, ο έρωτας, η οργή. Ούτε το ρολόι μου δεν φορούσα. Είπαμε να βρεθούμε εδώ. Σ' αυτό το παγκάκι, κάτω απ' αυτό το δέντρο κι αυτόν τον ουρανό. Και δεν ήρθες. Κι έγινα εγώ η αδειανή σου θέση. Μ' έβλεπε το παγκάκι, μ' έβλεπε το δέντρο, μ' έβλεπε ο ουρανός.	قرار قرارمان همين جا بود تو آمدي هر دو برهنه بوديم مثل آزادي عشق خشم من حتي ساعتم را نبسته بودم قرارمان همين جا بود روي همين نيمكت زير همين درخت و همين آسمان تو نيامدي و من شدم جاي خالي تو براي نيمكت براي درخت .براي آسمان
6 live camera Als ich dir gesagt habe, wenn du auf den Puerta del sol gehst, dann sehe ich dich, meinte ich, geh doch auf den Puerta del sol, so dass ich dich sehe. Es war kein Witz. Drei Tage lang drückte ich F5, bis du zurückgekommen bist.
live cam Όταν σου είπα αν πας στην Puerta del sol, θα σε δω, εννοούσα πήγαινε στην Puerta del sol, για να σε δω. Δεν ήτανε αστείο. Τρεις μέρες πάταγα συνέχεια το F5, μέχρι να γυρίσεις.	live cam آن‌وقت که به تو گفتم، اگر به پوئرتا دل سول بروی، می‌بینمت ،شوخی نبود منظورم این بود که به پوئرتا دل سول برو تا ببینمت تا برگردی، سه روز تمام دکمة  F5  .را فشار می‌دادم
7 Jedes Gedicht ist eine Erzählung in der es um den grauenvollen Anblick deiner Abwesenheit geht. Ausgerechnet dann, wenn ich mir vorstelle, dass du mir gegenüber sitzt Mit deinem vertrauten Lächeln.
Κάθε ποίημα αφηγείται το φρικαλέο θέαμα της απουσίας σου ειδικά όταν σε φαντάζομαι να κάθεσαι απέναντί μου με το γνώριμο χαμόγελό σου.	هر شعر روایتیست از منظرة هولناک نبودنت درست وقتی خیال می‌کنم روبه‌رویم نشسته‌ای .با همان لبخند همیشگی‌ات
8 Geografie Zuerst will ich dir den Bauch streicheln und dann die Linie lecken, die von deinem Nabel runterführt.
Γεωγραφία Πρώτα θέλω να σου χαϊδεύω την κοιλιά κι ύστερα να γλείφω τη γραμμή που κατεβαίνει από τον αφαλό σου.	جغرافیا می‌خواهم اول شکمت را نوازش کنم و بعد خطی را لیس بزنم  .که از نافت  پایین می‌رود
9 Kleine Sorgen Ein ganzes Leben lang Habe ich euch Wie ein Schandfleck Hinter euren größeren Schwestern, Liebe und Freiheit versteckt. Ein ganzes Leben lang Hab ich die großen Trommeln geschlagen Damit niemand eure Schreie hört. Jetzt seid ihr frei, meine kleinen Sorgen, Armut, Einsamkeit. Jetz könnt ihr euch selbst ausrufen Jetzt da die Ohren und die Augen voll sind Und eure Schreie werden Wie der Klang einer auf der Markt der Kupferchmiede heruntergefallenen Münze verloren gehen.
Μικρές σκοτούρες Μια ολόκληρη ζωή σαν ντροπή πίσω απ' τις μεγαλύτερες τις αδελφές σας, την Aγάπη και την Eλευθερία, σας έκρυβα. Μια ολόκληρη ζωή χτυπούσα τα μεγάλα τα τύμπανα, για να μην ακούει κανένας τις κραυγές σας. Τώρα είστε ελεύθερες, μικρές μου σκοτούρες, φτώχεια μοναξιά. Τώρα μπορείτε να βγείτε βούκινο. Τώρα που τα μάτια και τ' αφτιά έχουνε μπουχτίσει. Και οι κραυγές σας, σαν τον ήχο ενός νομίσματος που 'πεσε μες στην αγορά των χαλκουργείων, θα χαθούνε.	دردهای کوچک عمری چون لکه‌های ننگ در پس برادران بزرگترتان عشق آزادی پنهانتان کردیم عمری بر طبل‌های بزرگ کوبیدیم مباد که کسی فریادهاتان را بشنود اکنون آزادید دردهای کوچک من فقر تنهایی که خود را جار بزنید اکنون که گوش‌ها و چشم‌ها پر است و فریادهاتان .چون صدای افتادن سکه‌ای در بازار مسگران گم خواهد شد
10 Für Gesundheit Wenn ich will, dass du immer gesund bist, ist es deswegen, weil ich es nicht ertragen kann, dass du krank und von fremden Händen angefasst wirst.
Υπέρ υγείας Αν θέλω να είσαι πάντα υγιής, είναι που δεν αντέχω ν’ αρρωσταίνεις και να σ’ ακουμπάνε ξένα χέρια.	برای عافیت اگر می‌خواهم همیشه سلامت باشی به این خاطر است که تحملش را ندارم که ببینم مریض شده‌ای .و دستهای غریبه لمست می‌کنند
11 Damavandieh (oder: Dem Damavand) Teheran hat Fieber Hat Pocken Teheran ist um den Schlaf gebracht, Hat die ganze Nacht durchgewacht Und der Damavand Ist jetzt weder der weiße Riese in Ketten noch die Kuppel, die das Universum überspannt Sondern die gigantische Eiterblase der Welt.
Του Νταμαβάντ Η Τεχεράνη έχει πυρετό έχει ευλογιά η Τεχεράνη έχει χάσει τον ύπνο της έμεινε ξάγρυπνη όλη τη νύχτα και το Νταμαβάντ τώρα δεν είναι πια ο λευκός τιτάνας δεσμώτης ούτε ο ουράνιος θόλος αλλά το μεγαλύτερο σπυρί του κόσμου έτοιμο ν' αρχίσει να πυορροεί.	دماونديه تهران تب كرده است آبله دارد تهران دچار بي خوابي است و تمام ديشب را بيدار مانده است و دماوند حالا نه ديو سپيد پاي دربند نه گنبد گيتي .كه بزرگترين جوش چركي دنياست
12 Leseliebhaberei Ich will, dass du mir vorliest. Bernhard, Winterson, Marías, Bachmann, Frisch, Camus, Basdeki, Marivicky, Sport Day. Was du willst.
Φιλαναγνωσία Να μου διαβάζεις θέλω. Μπέρνχαρντ, Γουίντερσον, Μαρίας, Μπάχμαν, Φρις, Καμύ, Μπασδέκη, Μαριβίκυ, Σπορτ Nτέυ. Ό,τι θες εσύ.	فیلاناگنوسیا می‌خواهم برایم بخوانی ،برنهارد ،وینترسون ،ماریاس ،باخمان ،فریش ،کامو ،بزدِکی ،ماری‌ویکی ،اشپرت دی .هرچه تو بخواهی

Ο Μοχαμμάντ Χεμματί και ο Αλέξανδρος Κυπριώτης συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2018 στο «Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Μεταφραστών» στο Στράλεν στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία της Γερμανίας, όπου διέμεναν ως υπότροφοι μεταφραστές γερμανόφωνης λογοτεχνίας στη μητρική τους γλώσσα. Πολύ γρήγορα αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τη γερμανική γλώσσα ως γέφυρα μεταξύ των Ελληνικών και των Περσικών, δοκιμάζοντας να μεταφράσουν ο ένας ποιήματα του άλλου. Ξεκινώντας από μια υποτυπώδη μετάφραση των ποιημάτων τους στα Γερμανικά, συνεργάστηκαν εντατικά για τη μετάφραση αυτών των 12 ποιημάτων, συζητώντας για κάθε λέξη, μιλώντας για τη δομή της γλώσσας τους, λέγοντας ιστορίες, συζητώντας για την πολιτική κατάσταση στη χώρα τους, ακούγοντας περσικά και ελληνικά τραγούδια, βλέποντας ταινίες ή σκηνές από ταινίες, μεταφράζοντας στα Γερμανικά στίχους Ελλήνων και Περσών ποιητών, προσπαθώντας ουσιαστικά να κατανοήσουν ο ένας τον πολιτισμό του άλλου. Φυσικό επακόλουθο αυτής της εντατικής συνεργασίας και βαθιάς φιλίας που δημιουργήθηκε μεταξύ τους ήταν η κοινή τους απόφαση, μετά την ολοκλήρωση της μετάφρασης των δικών τους ποιημάτων, να προχωρήσουν στην ανθολόγηση και μετάφραση σύγχρονων Περσών ποιητών στα Ελληνικά και σύγχρονων Ελλήνων ποιητών στα Περσικά, αλλά και να προσπαθήσουν να μάθουν ουσιαστικά ο ένας τη μητρική γλώσσα του άλλου.  

Τα παραπάνω ποιήματα, τα οποία δημοσιεύονται εδώ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μετάφρασης, τα παρουσίασαν στις 18 Σεπτεμβρίου 2018 σε μία κλειστή εκδήλωση στο «Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Μεταφραστών» σε συναδέλφους μεταφραστές και φοιτητές μετάφρασης από το πανεπιστήμιο του Ντύσελντορφ. Στην εκδήλωση η μεταφράστρια γερμανόφωνης λογοτεχνίας στα Πολωνικά και εκδότρια Σουάβα Λισιέτσκα (Sława Lisiecka) διάβαζε αρχικά τη μετάφραση κάθε ποιήματος στα Γερμανικά, τη μόνη κοινή γλώσσα κατανόησης των παρευρισκομένων, ακολουθούσε η ανάγνωση της μετάφρασης του ποιήματος στα Ελληνικά ή στα Περσικά και τέλος ακουγόταν το ποίημα στην πρωτότυπη γλώσσα συγγραφής του. 

محمد همتی (Μοχαμμάντ Χεμματί), 3 ποιήματα

بگذار همه بخندند

به شاعری

که در اوج زمستان

شعری در ستایش تو سروده است

پاییز زیبا.

Άσε τους να περιγελούν
τον ποιητή
που μες στη βαρυχειμωνιά
έγραψε ένα ποίημα υμνητικό για σένα,
ωραίο φθινόπωρο.

کبوترم آمده است

.بی شاخة زیتونی در منقار

.کبوترم را سر می برم

Το περιστέρι μου ήρθε
χωρίς κλαδί ελιάς στο ράμφος.
Το περιστέρι μου το καρατομώ.

دماونديه

تهران تب كرده است

آبله دارد

تهران دچار بي خوابي است

و تمام ديشب را بيدار مانده است

و دماوند

حالا

نه ديو سپيد پاي دربند

نه گنبد گيتي

.كه بزرگترين جوش چركي دنياست

Του Νταμαβάντ

Η Τεχεράνη έχει πυρετό
έχει ευλογιά
η Τεχεράνη έχει χάσει τον ύπνο της
έμεινε ξάγρυπνη όλη τη νύχτα
και το Νταμαβάντ
τώρα δεν είναι
πια ο λευκός τιτάνας δεσμώτης
ούτε ο ουράνιος θόλος
αλλά το μεγαλύτερο σπυρί του κόσμου
έτοιμο ν' αρχίσει να πυορροεί.

Μετάφραση: Αλέξανδρος Κυπριώτης

Ο Μοχαμμάντ Χεμματί γεννήθηκε το 1979 στην πόλη Ζαράντε της Σαβέ στο Ιράν. Σπούδασε μετάφραση γερμανόφωνης λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Τεχεράνης. Ασχολείται επαγγελματικά με τη μετάφραση γερμανόφωνης λογοτεχνίας από το 2008. Μεταξύ άλλων έχει μεταφράσει Γιόζεφ Ροτ (Το εμβατήριο Ραντέσκυ), Χανς Φάλλαντα (Μόνος στο Βερολίνο), Νέλλυ Ζακς (ανθολογία ποιημάτων), Μίχαελ Κουμπφμύλλερ (Το μεγαλείο της ζωής) και Όιγκεν Ρούγκε (Τις μέρες που λιγόστευε το φως). Ποιήματα γράφει τα τελευταία δώδεκα χρόνια. 

Η μετάφραση των παραπάνω ποιημάτων, τα οποία δημοσιεύονται εδώ και στο πρωτότυπο για πρώτη φορά, πραγματοποιήθηκε σε κατ' ιδίαν συνεργασία με τον ποιητή στο «Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Μεταφραστών» στο Στράλεν στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία της Γερμανίας. Ποιητής και μεταφραστής συνεργάστηκαν με γλώσσα επικοινωνίας τη γερμανική.