David Greig, Τα γεγονότα

[Αποσπάσματα]

 

Το αγόρι: Ένα αγόρι

Φαντάσου

Στην Αυστραλία ένας ιθαγενής

Αβορίγινας

Στα βράχια πάνω από τον ποταμό Ιλλαγουάρα και εκεί

Καταφτάνουν τρία πλοία Εγγλέζικα

Σκίζουν τα γκρίζα νερά του όρμου

…

Πελώρια άσπρα πανιά

Πώς να τα έφτιαξαν άραγε

Τέτοια τέχνη πρώτη φορά του βλέπει

Από άλλο πλανήτη

…

Και τα πλοία είναι γεμάτα κατάδικους

Το αγόρι δεν έχει ξανακούσει κάτι τέτοιο

Να ορίζει κανείς έτσι την ύπαρξή του ως άνθρωπος

Και τα πλοία έχουν και αξιωματικούς και βαθμούς

Το αγόρι δεν έχει ξανακούσει κάτι τέτοιο

Να ορίζουν κάποιοι έτσι την ύπαρξή τους ως άνθρωποι

Και τα πλοία φέρουν μαζί τους την κοινωνική τάξη, τη θρησκεία, την ασθένεια και ένα πλήθος άλλα εργαλεία που κάνουν τον κόσμο μας αντικειμενικό, μαζί και τη βία που σε λίγο θα ισοπεδώσει το λαό του.

…

Αλλά το αγόρι δεν ξέρει τίποτα, δεν έχει ιδέα για όλα αυτά.

Ακόμα

…

Το μόνο που γνωρίζει

Η γη του, η φυλή του και οι άλλες φυλές

Πλάι τους

…

Και τώρα αυτά τα πανιά.

…

Αν γινόταν να γυρίσεις πίσω στον χρόνο και να πεις κάτι σε αυτό το αγόρι, μια κουβέντα, τι θα του έλεγες;

Θα πήγαινες στα βράχια, θα έδειχνες τα πλοία και θα ‘λεγες

Σκότωσέ τους. Μην αφήνεις ούτε έναν.

 

[...]

 

Το αγόρι: Έκλεψες μια twix.

Κλερ: Δεν την έκλεψα.

Το αγόρι: Την άρπαξες κι έφυγες.

Κλερ: Δεν ήταν κανένας εκεί.

Το αγόρι: Από τον αυτόματο πωλητή.

Κλερ: Ναι. Από μια μηχανή.

Ένα μεγάλο ηλεκτρονικό κουτί.

Μια twix μόνη στην τρύπα.

Και η σχισμή για τα κέρματα βουλωμένη.

Τι να έκανα;

Το αγόρι: Δεν είδες την υπάλληλο;

Κλερ: Την είδα.

Το αγόρι: Και γιατί δεν της ζήτησες να σε βοηθήσει;

Κλερ: Ζήτησα.

Είπα ‘Τι είναι αυτά βρε γαμιόλα, μας δουλεύετε;’ Είπα. ‘Τι παριστάνεις; Το Θεό; Μια κωλοσοκολάτα πεθύμησα και μου στήνεις ολόκληρο ηθικό δίλημμα; Γιατί, για να μας πιάσεις να κλέβουμε; Ό,τι τι; Ό,τι είμαστε όλοι εγκληματίες εκ φύσεως; Και πού να έβαζα τα γαμημένα τα λεφτά μου; Μια twix ήθελα όχι να πάθω ανεύρυσμα.’

Κι εκείνη χαμογελά και ρωτά ‘Θέλετε βοήθεια;’

‘Κοίτα με χριστιανή μου.’ της λέω. ‘Τι νομίζεις πως είμαι; Κάνα ζώο; Ένα μάτσο κρέας που τρώει ό,τι σκατά το ταΐσουν; Καμιά μου μου αγελαδούλα; Αυτό λες είμαι; Αγελαδούλα; Τη μία μου μου χαλαρά και την άλλη σφαγείο; Περπατάω μουγκρίζω και σβήνω σταθερά κάθε ίχνος μου από τη γη;

‘Ναι, μωρή.’ Λέω, ‘Ναι, θέλω βοήθεια.’

Το αγόρι: Έτσι ζητάς βοήθεια εσύ; Ξεσπάς στους ανθρώπους;

Κλερ: Με δουλεύεις; Δε ξέσπασα εγώ σε κανέναν.

Το αγόρι: Αν ζορίζεις τους ανθρώπους είναι σα να ξεσπάς πάνω τους.

Κλερ: Ζόρισα εγώ κανέναν;

Το αγόρι: Πήγες να φύγεις χωρίς να πληρώσεις.

Κλερ: Γιατί να δώσω σημασία σε κάποιον που δεν έχει καν φροντίσει να υπάρχει;

Χορωδία: Σκότωσέ τον.

Το αγόρι: Δεν ξέρω.

Χορωδία: Χύστου στη μούρη οξύ.

Το αγόρι: Μήπως..; Δεν ξέρω… έχεις οργή μέσα σου, Κλερ;

Χορωδία: Τρίψε του τις πληγές με λεμόνι.

Κλερ: Τι;

Χορωδία: Γδάρε του το δέρμα.

Κόψε τους τένοντες του.

Ξέσκισε του με σουγιά τον ουρανίσκο.

Το αγόρι: Εσένα αναλύουμε, Κλερ.

Δεν είναι κανείς άλλος εδώ.

Χορωδία: Τσάκισε κόκκυγα.

Διάλυσε φάλαγγα.

Τσάκισε κλείδα.

Σπάσε κερκίδα.

Κλερ: Δεν έχω οργή.

Χορωδία: Ρίξε στο μάτι ροχάλα.

Κλερ: Μια γαμημένη twix πεθύμησα.

Χορωδία: Βγάλτου τα μάτια.

Φτύσε στις τρύπες.

Βάλε πίσω τα μάτια.

Και ρίξε ροχάλα ξανά.

Το αγόρι: Κλερ;

Πώς θα σε βοηθήσουμε να καταλάβεις αυτό που έπαθες;

Κλερ: Είχα κρυφτεί στην αποθήκη.

Εγώ και η κυρία Σινχ.

Ακούστηκαν βήματα.

Η κυρία Σινχ ξαφνιάστηκε και της ξέφυγε μια κραυγή.

Και κατάλαβε ότι ήμασταν εκεί.

Έδωσε μια κλωτσιά στην πόρτα και μας είδε.

Μετά είπε -

Έχω μια σφαίρα.

Κι εσείς είστε δύο -

Ποια θέλετε να πυροβολήσω;

Δε θέλω να καταλάβω τι έπαθα εγώ,

Ξέρω πολύ καλά τι μου συνέβη.

Θέλω να καταλάβω τι έπαθε εκείνος.

 

[...]

 

Το αγόρι: Δεν τον ξέρω τον ήξερα. Τον ήξερα. Πηγαίναμε στο ίδιο σχολείο αλλά δεν ήμουν και φίλος του.

Κλερ: ΟΚ.

Το αγόρι: Οι εφημερίδες επιμένουν πως ήμουν φίλος του. Δεν ήμουν φίλος του.

Κλερ: Τον ήξερα όμως, είπες.

Το αγόρι: Τον ήξερα γιατί δε μας συμπαθούσε κανείς στο σχολείο.

Στα διαλείμματα χωνόμασταν πίσω από τους πάγκους με τους σωλήνες της χημείας για να μη μας βρουν και μας σπάσουν στο ξύλο.

Τον νοιαζόμουν και με νοιαζόταν. Τίποτα παραπάνω.

Δεν ήμασταν κοντινοί, απλά βρεθήκαμε μαζί.

Κλερ: Όταν λες τον νοιαζόσουν;

Το αγόρι: Επειδή τον βαρούσαν.

Τις πιο πολλές φορές – ή κάναμε παρέα, μιλούσαμε, τέτοια…

Κλερ: Τι λέγατε;

Το αγόρι: Για κορίτσια – για τον στρατό – για αυτοκίνητα-

Για το Πλεηστέησιον.

Κλερ: Γιατί δεν τον συμπαθούσε κανείς;

Το αγόρι: Γιατί ήταν αδύναμος.

Κλερ: Δηλαδή;

Το αγόρι: Στο μυαλό, σκέψεις, τα παρατούσε εύκολα. Καταλαβαίνετε πως το λέω;

Κλερ: Του έκαναν καψόνια επειδή τα παρατούσε εύκολα;

Το αγόρι: Ναι.

Κλερ: Αυτό είναι απαίσιο.

Το αγόρι: Γιατί περίεργο σας φαίνεται;

Κλερ: Όχι;

Το αγόρι: Τότε πρέπει σας ήσασταν πολύ δημοφιλής στο σχολείο.

Όσοι ήταν δημοφιλείς στο σχολείο πάντα έχουν να λένε ότι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους καλοί. Αλλά δεν είναι αλήθεια. Οι άνθρωποι στη ρίζα τους δεν είναι καλοί.

Όταν όμως στο σχολείο οι πιο πολλοί σε αντιπαθούν καταλήγεις με μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα για την ανθρωπότητα. Μαύρη χολή.

Κλερ: Αυτό είναι βαριά κατάθλιψη.

Το αγόρι: Δε νομίζω. Για μένα αυτό είναι η σωτηρία.

Ο καθένας έχει απαιτήσεις από τη ζωή του.

Το θέμα είναι πόσο ψηλές είναι.

 

[...]

 

Χορωδία: (Ένα μέλος της Χορωδίας διαβάζει το κείμενο από αναλόγιο)

Τα ανθρώπινα πλάσματα είναι ένα είδος πιθήκου. Οι πιο κοντινοί μας πίθηκοι είναι οι κοινοί Χιμπατζήδες και οι Πυγμαίοι Χιμπατζήδες ή αλλιώς Μπονόμπο.

Όπως οι άνθρωποι, οι κοινοί χιμπατζήδες εξελίχθηκαν στο πλαίσιο μικρών συμμοριών που τριγύριζαν στο δάσος και τη σαβάνα, κυνηγοί και συλλέκτες. Οι κοινοί χιμπατζήδες είναι ζώα κυριαρχικά και βίαια. Τις ομάδες τους τις κυβερνούν ισχυρά αρσενικά. Άλφα μέιλς. Κοινές πρακτικές τους ο βιασμός και η βρεφοκτονία. Αν μία ομάδα χιμπατζήδων συναντηθεί με μία άλλη ομάδα χιμπατζήδων στο δάσος θα αρχίσουν να πολεμάνε ο ένας τον άλλον μέχρι να καταλήξουν στο ποιος έχει την επικυριαρχία της επικράτειας.

Οι Μπονόμπος εξελίχθηκαν κι αυτοί στο πλαίσιο μικρών συμμοριών που τριγύριζαν στο δάσος και τη σαβάνα, κυνηγοί και συλλέκτες. Οι Μπονόμπος συστήνονται κάνοντας σεξ. Τις ομάδες των Μπονόμπος κυβερνούν ωριμότερα θηλυκά με κύρια φροντίδα τους τη διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου συνεχούς επικοινωνίας στην ομάδα. Αν μία ομάδα από Μπονόμπος συναντήσει μια άλλη ομάδα Μπονόμπος μες στο δάσος, οι δύο ομάδες αρχίζουν κάνοντας σεξ.

Οι άνθρωποι μοιραζόμαστε το 98% του DNA μας με τους Μπονόμπο, όπως μοιραζόμαστε και το 98% του DNA μας με τους κοινούς Χιμπατζήδες.

Το άλλο 2% είμαστε απλά εμείς.

 

[...]

Μετάφραση από τα Αγγλικά:Αντώνης Γαλέος

Το θεατρικό έργο του Σκωτσέζου Ντέηβιντ Γκρέηγκ (γεν. 1969) «Tα Γεγονότα» ανέβηκε πρώτη φορά το 2013 και απέσπασε το Πρώτο Βραβείο στο διεθνούς κύρους Φεστιβάλ Fringe στο Εδιμβούργο, όπως επίσης και το Βραβείο Carol Tambor, ενώ ήταν υποψήφιο για Καλύτερο Νέο Έργο στα What's on Stage Awards (2014). Ήταν το Νο 1 στη λίστα της εφημερίδας The Guardian για το Καλύτερο Θέατρο του 2013. Η Lyn Gardner έγραψε μεταξύ άλλων: «Το θέατρο συχνά αποπειράθηκε αλλά απέτυχε νε εξερευνήσει τις έννοιες της παράνοιας και του κακού. Τα Γεγονότα ρίχνουν μια κλεφτή ματιά, και αυτό είναι προτιμότερο. Η γοητεία τους έγκειται στο ότι είναι γεμάτα αμφιβολίες και ειλικρίνεια – όπως και η πρωταγωνίστρια- σχετικά με τη λειτουργία τους, την κατακερματισμένη αισθητική τους, σχετικά με το τι εννοούμε με τον όρο κοινωνία και το πόσο ανυπεράσπιστοι είμαστε μπροστά στην απρόσμενη έκρηξη βίας».(The Guardian). O Ben Brantley σημείωσε στην κριτική του για τους New York Times: «Μία οξυμένη αγωνία που χτυπά τους τοίχους του τελετουργικού στα Γεγονότα, ένα σοβαρό, στοχαστικό και εντέλει πολύ συγκινητικό έργο για την πράξη της βίας που κλονίζει την πίστη».

Ο Ντέηβιντ Γκρέηγκ δέχτηκε μία πρόσκληση για να μεταβεί στη Νορβηγία και να γράψει ένα έργο για τα τραγικά γεγονότα της 22ας Ιουλίου του 2011, όταν ο Άντερς Μπρέιβικ σκότωσε 79 άτομα, τα περισσότερα νεαρά παιδιά. Κατά την παραμονή του στο Όσλο, βρέθηκε τυχαία στην παράσταση μιας χορωδίας. Τότε κατάλαβε τι έργο ήθελε να γράψει: μπροστά του βρισκόταν η ακριβώς αντίθετη εικόνα από αυτή που τον στοίχειωνε τόσες μέρες. Μπροστά του, ανοίγονταν δυο δρόμοι, δυο επιλογές στην ανθρώπινη ζωή: η συνεργασία ή η διάλυση, η δημιουργία ή η σφαγή, η αρμονία ή το χάος. Είναι ένα έργο για μια τραυματισμένη κοινωνία που αποζητάει να θεραπευτεί, δοκιμάζοντας τα όρια της ανθρώπινης επικοινωνίας.

Τα γεγονότα σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Αντώνη Γαλέου ανέβηκαν σε πανελλήνια πρεμιέρα στο Μιρκό Γκλόρια στις 12 Μαρτίου 2015. Το έργο έχει γραφτεί για να παίζεται με τη βοήθεια μιας χορωδίας και σε κάθε παράσταση μια χορωδία από σπουδαστές του Β΄ έτους της δραματικής σχολής Δήλος συνοδεύει τους ηθοποιούς και στηρίζει την αφήγηση με πολλούς αναπάντεχους τρόπους.

Συντελεστές

Συγγραφέας: Ντέιβιντ Γκρέηγκ (David Greig)

Μετάφραση Έργου - Σκηνοθεσία: Αντώνης Γαλέος

Ηθοποιοί: Θεοδώρα Τζήμου, Πάνος Βλάχος

Σύνθεση Μουσικής: Μίμης Νικολόπουλος

Πιάνο - Διεύθυνση Χορωδίας: Δημήτρης Καραβίτης

Εικαστικό περιβάλλον: Βασίλης Βλασταράς

Βοηθός Σκηνοθέτη: Αναστασία Χατζάρα

Φωτογραφίες - Βίντεο: Πάνος Κωστούρος - edit59.com

Γραφιστική επιμέλεια: Ιφιγένεια Βασιλείου

Γραφείο Τύπου - Επικοινωνία: Μαρία Ναθαναήλ, 6942011140.

 

Διαβάστε μία συνέντευξη του Αντώνη Γαλέου στο onlytheater, μία κριτική του Ιωσήφ Πρωϊμάκη στο Popaganda και μία κριτική του Γρηγόρη Ιωαννίδη στην Εφημερίδα των Συντακτών.

Η Logotexnia21 ευχαριστεί θερμά τον Αντώνη Γαλέο για την ανταπόκριση και την αποστολή των αποσπασμάτων από το θεατρικό έργο.