Ricardo Piglia, Τεχνητή αναπνοή
[Απόσπασμα]
[...]
Ο Κάφκα, Ρένσι, είπε ο Ταρντέφσκι, ήξερε να ακούει. Είχε τ'
αυτιά του ανοιχτά στον αρρωστημένο ψίθυρο της ιστορίας.
Πεθαίνει, ο Φραντς Κάφκα, στις 3 Ιουνίου του 1924. Εκείνες
ακριβώς τις μέρες, σ’ έναν πύργο στο Μέλανα Δρυμό, ο Χίτλερ πηγαινοέρχεται μέσα
σε μια ψηλοτάβανη αίθουσα με βιτρό παράθυρα. Πηγαινοέρχεται από τη μια άκρη στην
άλλη και υπαγορεύει στους βοηθούς του τα τελευταία κεφάλαια του Mein
Kampf. Ιούνιος του 1924. Πηγαινοέρχεται, ο Φύρερ, και υπαγορεύει
το Mein Kampf. Ο Κάφκα ψυχορραγεί στο σανατόριο του Κίερλινγκ.
Η φυματίωση έχει προσβάλει το λάρυγγά του, κι έτσι δεν μπορεί πια να μιλήσει.
Κάνει νοήματα. Χαμογελάει. Προσπαθεί να χαμογελάσει. Γράφει σημειώματα σ’ ένα
μπλοκ, για τον Μαξ Μπροντ, για τον Όσκαρ Μπάουμ, για τον Φέλιξ Βίνμπαχ, τους
φίλους μιας ολόκληρης ζωής, που βρίσκονται εκεί μαζί με την Ντόρα Ντύμαντ.
Νομίζω ότι άρχισα την κατάλληλη στιγμή τη μελέτη των ήχων που εκπέμπουν τα ζώα:
αυτά τα πράγματα γράφει, επειδή δεν μπορεί πια να μιλήσει. Ιούνιος 1924.
Πηγαινοέρχεται, ο Φύρερ, περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του, υπαγορεύει: Ο
πρώτος στόχος θα είναι η δημιουργία της Μεγάλης Γερμανικής Αυτοκρατορίας που η
επικράτειά της, υπαγορεύει, πηγαίνει από τη μια άκρη στην άλλη, που η επικράτειά
της θα πρέπει να απλώνεται από το Βόρειο Ακρωτήριο μέχρι τις Άλπεις, και από τον
Ατλαντικό μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα τελεία, υπαγορεύει περιτριγυρισμένος από τους
βοηθούς του. Ο Κάφκα ψυχορραγεί στο σανατόριο του Κίερλινγκ, κοντά στο
Κλόστερνόιμπουργκ. Δεν μπορεί να μιλήσει. Κάνει νοήματα. Χαμογελάει. Ξαπλωμένος
ανάσκελα στο κρεβάτι, γράφει σ’ ένα μπλοκ που κρατάει, με μεγάλη δυσκολία, πολύ
κοντά στο πρόσωπό του. Μπορεί να ακούσει; Πηγαινοέρχεται ο Φύρερ. Μια Μεγάλη
Γερμανική Αυτοκρατορία κόμμα, πηγαινοέρχεται, υπαγορεύει, περιτριγυρισμένος από
τους βοηθούς του, από τη μια άκρη στην άλλη, κόμμα που θα την οργώνει ένα
πανίσχυρο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων δίπλα στους οποίους θα εγκατασταθούν
γερμανικές στρατιωτικές αποικίες, υπαγορεύει το Mein Kampf ο
Φύρερ. Στο σανατόριο ο Κάφκα ψυχορραγεί, μελετά τους θορύβους που εκπέμπουν τα
ζώα. Ι, ι, το τσίριγμα που εκπέμπουν τα ποντίκια, τρομοκρατημένα, μέσα στις
φωλιές τους. Ι, ι, τσιρίζουν. Μελετά την κατάλληλη στιγμή τους θορύβους που
εκπέμπουν τα ζώα. Πηγαινοέρχεται, περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του, μέσα
στο σαλόνι, ο Φύρερ. Στο σανατόριο ο Κάφκα ψυχορραγεί, δεν μπορεί να μιλήσει,
γράφει. Μπορεί να ακούσει; Ιούνιος του 1924. Ο Φύρερ υπαγορεύει το Mein
Kampf. Η Ευρώπη στα ανατολικά του Δούναβη θα γίνει στο μέλλον δύο
τελείες εν μέρει κόμμα ένα τεράστιο στρατόπεδο στρατιωτικών επιχειρήσεων κόμμα
και εν μέρει τόπος κατοικίας των σκλάβων του Ράιχ κόμμα, πηγαινοέρχεται, από τη
μια άκρη στην άλλη, περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του, σκλάβων που θα
επιλέγονται από ολόκληρο τον κόσμο με βάση φυλετικά κριτήρια κόμμα και θα
χρησιμοποιούνται και θα αναμειγνύονται, πηγαινοέρχεται, πάνω κάτω, με γνώμονα
ένα προμελετημένο σχέδιο κόμμα το οποίο θα γίνει αντικείμενο λεπτομερούς
επεξεργασίας την κατάλληλη στιγμή τελεία υπαγορεύει ενώ πηγαινοέρχεται στα
σαλόνια του πύργου. Και ο Τοπογράφος; Ψυχορραγεί. Δεν μπορεί πια να μιλήσει, για
να συνεννοηθεί με τους φίλους του, με τη γυναίκα του, την Ντόρα Ντύμαντ, μπορεί
μόνο να γράψει. Έχει μείνει χωρίς φωνή. Υπαγορεύει: Όλη η Ανατολή θα
πρέπει να γίνει μια τεράστια αποικία, ένα είδος βοσκότοπου για τους μη άριους
σκλάβους, υπαγορεύει το Mein Kampf ο Χίτλερ, λέει ο
Ταρντέφσκι, ενώ ο Κάφκα, που η φυματίωση έχει προσβάλει το λάρυγγα του και πια
δεν έχει φωνή, μόνο γράφει για τους πιο αγαπημένους του φίλους και την αγαπημένη
του Ντόρα Ντύμαντ. Πηγαινοέρχεται από τη μια άκρη στην άλλη, αργά, ο Φύρερ:
βοσκότοπος των μη άριων σκλάβων κόμμα, περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του.
Σύντομες σημειώσεις σ’ ένα μπλοκ, με μολύβι, γράμματα πολύ προσεγμένα. Θυμάμαι
ένα ανατολίτικο βιβλίο: μιλάει μόνο για το θάνατο. Ένας ετοιμοθάνατος κείτεται
στην κλίνη του, γράφει ο Κάφκα, και με την ανεξαρτησία που του χαρίζει η
εγγύτητα του θανάτου λέει: Πάντοτε για το θάνατο μιλώ και ποτέ δεν καταφέρνω να
πεθάνω. Μπορεί να ακούσει; Οι μη άριοι σκλάβοι κόμμα συνδεδεμένοι με απευθείας
επίγειο δεσμό με τη γερμανική χώρα που θα αποτελεί τον κεντρικό τους άξονα,
τελεία και συνεχίζω, πηγαινοέρχεται, περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του, από
τη μια άκρη στην άλλη. Πάντοτε για το θάνατο μιλώ, γράφει, ποτέ δεν καταφέρνω να
πεθάνω. Τώρα όμως, αυτή τη στιγμή, απαγγέλλω την ύστατή μου άρια. Κάποιες
διαρκούν περισσότερο, κάποιες διαρκούν λιγότερο. Η διαφορά είναι πάντοτε ζήτημα
λίγων λέξεων, λέει ο ετοιμοθάνατος, γράφει ο Κάφκα ξαπλωμένος στο κρεβάτι του.
Τα εκατόν ογδόντα εκατομμύρια των Ρώσων κόμμα αντιθέτως κόμμα θα πρέπει να τα
υποβάλουμε σε προοδευτικό εκφυλισμό δυο τελείες, πηγαινοέρχεται ο Φύρερ. Έχει
απόλυτο δίκιο, γράφει· ο ετοιμοθάνατος έχει απόλυτο δίκιο, γράφει ο Κάφκα. Δεν
έχουμε το δικαίωμα να χαμογελάμε για τον πρωταγωνιστή που κείτεται πληγωμένος
θανάσιμα, τραγουδώντας μια άρια. Εμείς κειτόμαστε και τραγουδάμε, χρόνια και
χρόνια, ολόκληρη τη ζωή μας δεν κάνουμε τίποτα άλλο παρεκτός να τραγουδάμε,
πάντα την ύστατη άρια, γράφει ο Κάφκα στους φίλους του στο σανατόριο Κίερλινγκ.
Ιούνιος του 1924. Να τους υποβάλουμε σε προοδευτικό εκφυλισμό δύο τελείες να
εμποδίσουμε την αναπαραγωγή τους κόμμα να τους τιμωρούμε όταν μιλούν μέχρι να
καταφέρουμε να απολέσουν τη χρήση της γλώσσας κόμμα υπαγορεύει ενώ
πηγαινοέρχεται μέσα στα σαλόνια του πύργου. Η αρρώστια έχει προσβάλει το λάρυγγά
του. Μπορεί να ακούσει; Γράφει τις τελευταίες του λέξεις. Δεν έχουμε το
δικαίωμα, γράφει, είναι οι τελευταίες του λέξεις, δεν έχουμε το δικαίωμα, το
μπλοκ σφιγμένο ανάμεσα στα χέρια του, σχεδόν κολλημένο στο πρόσωπο, ξαπλωμένος
ανάσκελα, δεν έχουμε δικαίωμα να χαμογελάμε για τον πρωταγωνιστή που ψυχορραγεί
τραγουδώντας μια άρια. Πηγαινοέρχεται. Μέχρι να καταφέρουμε να απολέσουν τη
χρήση της γλώσσας κόμμα να τους απαγορεύσουμε κάθε εκπαίδευση για να πνίξουμε
κάθε ευφυΐα και κάθε πιθανότητα εξέγερσης κόμμα με μια λέξη κόμμα να τους
αποκτηνώσουμε, υπαγορεύει ο Φύρερ, λέει ο Ταρντέφσκι. Ποιος μπορεί να γελάσει με
την άρια που τραγουδάει ο ετοιμοθάνατος; Προσπαθεί να χαμογελάσει. Κάνει
χειρονομίες. Πηγαινοέρχεται, από τη μια άκρη στην άλλη. Θα μπορούν μόνο να
μαθαίνουν το πολύ πολύ τα απαραίτητα σημεία έτσι ώστε οι αρχηγοί τους, με
κεφαλαίο Αρχηγοί, υπαγορεύει, να μπορούν να οργανώσουν μεθοδικά την καθημερινή
εργασία τους. Ιούνιος του 1924. Ο Κάφκα ψυχορραγεί στο σανατόριο όπου θα πεθάνει
μόλις χτυπήσουν μεσάνυχτα. Στον πύργο ακούγεται η ύστατη άρια που τραγουδά ο
ετοιμοθάνατος; Φυσικά κόμμα θα πρέπει να μάθουν, στέκεται, οι βοηθοί του αμέσως
στέκονται, τον περιτριγυρίζουν. Καλύτερα, λέει, σβήστε την προηγούμενη φράση και
αρχίζει και πάλι να πηγαινοέρχεται, με τα χέρια στην πλάτη. Φυσικά κόμμα θα
πρέπει να τους διδάξουμε κόμμα χρησιμοποιώντας την απαραίτητη αυστηρότητα κόμμα
να κατανοούν τη γερμανική γλώσσα για να εξασφαλίσουμε έτσι την υπακοή στις
διαταγές μας με κεφαλαία Διαταγές Μας τελεία, πηγαινοέρχεται στα σαλόνια του
πύργου ο Φύρερ και υπαγορεύει το Mein Kampf. Είναι μεσάνυχτα.
Τα μεσάνυχτα της 3ης προς την 4η Ιουνίου του 1924. Ο ετοιμοθάνατος καταφέρνει να
τον ακούσει; Μελετώ το θόρυβο που εκπέμπουν τα ζώα. Το άκουσε; Ι, ι, τσιρίζει
στη φωλιά του το Ungeziefer, ι, ι, τσιρίζει τρομοκρατημένο μες στη
νύχτα, ενώ ακούγονται, μακρινά, τα βήματα κάποιου που πηγαίνει από τη μια άκρη
στην άλλη, πηγαινοέρχεται μέσα στον πύργο, από τη μια άκρη στην άλλη,
περιτριγυρισμένος από τους βοηθούς του. Ι, ι, τσιρίζει μέσα στη φωλιά του το
Ungeziefer ενώ ακούγεται, μακρινή, η πανέμορφη και σχεδόν ανεπαίσθητη
ύστατη άρια που τραγουδά εκείνος που ψυχορραγεί.
3 Ιουνίου του 1924, λέει ο Ταρντέφσκι.
[...]
Μετάφραση από τα Ισπανικά: Έφη Γιαννοπούλου
Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το μυθιστόρημα του Αργεντινού
συγγραφέα Ricardo Piglia (γεν. 1940) Τεχνητή αναπνοή που κυκλοφορεί από τις
εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση της Έφης Γιαννοπούλου.
Δείτε στη βιβλιοnet ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για
τον Ρικάρντο Πίλια και δείτε ποια βιβλία του κυκλοφορούν στα Ελληνικά.
