Heinrich von Kleist, Μίχαελ Κόλχαας

[...]

 

Η πιο ωραία στιγμή της μέρας ήταν για τον Κόλχαας το ηλιοβασίλεμα, όταν όλα γίνονταν ένα μες στο βαθύ γαλάζιο. Εκείνη την ώρα έβγαινε στο μπαλκόνι του σπιτιού και το βλέμμα του αγκάλιαζε τ’ άλογά του. Από τα σώματά τους, κείνη την ώρα, σηκωνόταν σαν… μία άχνα και σχημάτιζε ένα άσπρο σύννεφο, έναν μεγάλο κύκλο, που έκλεινε μέσα του όλους τους φράχτες κι όλα του τα άλογα. Και το σύννεφο έστεκε εκεί, ακίνητο, μεσάερα, λες κι ο ουρανός δεν ήθελε να το ρουφήξει στα ψηλά.

 

Εκείνες τις στιγμές, ο Κόλχαας ένιωθε πως όλος ο κόσμος, όλος, ήταν μέσα σ’ αυτόν τον κύκλο, πως δεν υπήρχε τίποτα να προσθέσεις και τίποτα να αφαιρέσεις, πως όλα έτσι ήταν… σωστά!

 

Εκείνες τις στιγμές ο Κόλχαας ένιωθε πως κι η καρδιά του δεν ήταν παρά ένας κύκλος και πως αυτός έστεκε στο κέντρο της καρδιάς του κι η καρδιά του ήταν το κέντρο του κύκλου των αλόγων του… Εκείνες τις στιγμές, ο Κόλχαας ένιωθε πως κι ο Θεός ακόμα… ήταν πολύ θεοσεβούμενος ο Κόλχαας, αλλά ποτέ δεν θα έλεγε σε έναν παπά αυτό που σκεφτόταν εκείνη την ώρα… πως κι ο Θεός ακόμα, ήταν εκεί, σ’ αυτόν τον κύκλο, πως κι ο Θεός ήταν η άχνα των αλόγων του.

 

[...]

Το παραπάνω απόσπασμα είναι από την θεατρική παράσταση «Κόλχαας» σε διασκευή, μετάφραση, σκηνοθεσία και ερμηνεία του Νίκου Αλεξίου, η οποία συνεχίζεται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στον Πολυχώρο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων από τις 9 Φεβρουαρίου μέχρι τις 7 Απριλίου 2016, κάθε Τρίτη στις 9.00 μ.μ. Στο Δελτίο Τύπου της παράστασης αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Ο θεατρικός μονόλογος του Νίκου Αλεξίου αντλεί από το ιστορικό διήγημα του Kleist (τέλος του φεουδαρχισμού, γένεση του σύγχρονου ευρωπαϊκού Κράτους και της αστικής τάξης, ρόλος της Μεταρρύθμισης) ένα ερώτημα για το σήμερα, εκείνο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Καίριο ζήτημα, εάν αναλογιστεί κανείς την τωρινή έκρηξη των ανισοτήτων, την περιφρόνηση και τη διαφθορά των σημερινών ισχυρών.
Ο ηθοποιός, μόνος του στη σκηνή, αφηγείται την τραγική ιστορία του επαναστάτη Μίχαελ Κόλχαας ακολουθώντας τη μακρά παράδοση της προφορικής αφήγησης (storytelling). Ξεδιπλώνει επί σκηνής το υλικό της ιστορίας και το επικοινωνεί με μοναδική σκευή τα εκφραστικά του μέσα. Με μια εξαιρετική οικονομία μέσων, καλείται να παραστήσει τόσο τις συναισθηματικές μεταπτώσεις του ήρωα όσο και τους χώρους της δράσης, τον κρότο των όπλων, τα ποδοβολητά των ζώων, τις ιαχές της μάχης, υπενθυμίζοντας πως η προφορική αφήγηση γέννησε τόσο το θέατρο όσο και τη γραπτή λογοτεχνία». 

Συντελεστές

Διασκευή, μετάφραση, σκηνοθεσία, ερμηνεία: Νίκος Αλεξίου.

Μουσική: Χρήστος Ξενάκης. 

Χειρισμός ήχου και φωτισμών: Γιάννης Ζέρβας.

 

 Ο Χάινριχ φον Κλάιστ (1777-1811) έγραψε τη νουβέλα Michael Kohlhaas το 1808. Ο Φραντς Κάφκα αγαπούσε ιδιαίτερα αυτό το έργο του Κλάιστ και έγραφε χαρακτηριστικά στην αγαπημένη του, Φελίτσε Μπάουερ, τον Φεβρουάριο του 1913: «τον ξέρεις; Αν όχι, τότε μην τον διαβάσεις! Εγώ θα σ' τον διαβάσω! [...] τον διάβασα απνευστί. Μάλλον ήδη για δέκατη φορά». 

Διαβάστε στη βιβλιοnet ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για τον Χάινριχ φον Κλάιστ και δείτε ποια βιβλία του κυκλοφορούν στα Ελληνικά. Διαβάστε στην εφημερίδα Καθημερινή μία κριτική του συγγραφέα Δημήτρη Χρυσού Τομαρά για τον Μίχαελ Κόλχαας, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ερατώ, σε μετάφραση του Θόδωρου Παρασκευόπουλου.