Γλυκερία Μπασδέκη, αχ! / (ξανα)διαβάζοντας την Κερένια κούκλα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου

Photo by Πάνος Μιχαήλ

[...]

 

…κι άναβε η λιόλια κι ερουθούνιζε καπνούς

κι έπαιρνε κι έμπηγε φουρκέτες και χτενάκια

λόγια σε πρασινάδες και φυλλώματα καρφίτσωνε

των λουλουδιών εμίλαγε η δόλια

να πάρουνε τη φούντωση, την κάψα

να στείλουνε δροσιές επαρακάλαγε

να σβήσει αυτή και να καεί ο νικόλας

κι ύστερα πάλι να τη ζώσουνε φωτιές

-λόγια κηπουρικά και παλιακά εψέλλιζε

κι αγκάλιαζε βασιλικούς και ορτανσίες

και φίλαγε μπιγκόνιες και κρινάκια

κι έλεγε κι έλεγε και μάσαγε τα φύλλα

κι όλο εβάθαινε κι ομόρφαινε κι ολάνθιζε

 

[...]

 

Phto by Πάνος Μιχαήλ

ζήτα/ και θα ξανάρθω μάνα

 

η κερένια πηγαίνει δίπλα στη λιόλια, την χαιδεύει. η λιόλια της πιάνει το χέρι. σα να ξυπνάει από λήθαργο, σα να τη βλέπει πρώτη φορά.

 

λιόλια/ κεράκι και θυμιάμα εμυρίζεις σκοτεινιά μου εσύ! σα σάψαλο αγιού νυχτοβολάς νυχτεριδάκι μου!

 

κερένια/ πλάκα για πάπλωμα μανούλα έχουμε,χαλίκια για κρεβάτι….

 

λιόλια/ δεν παίζεις μάτια μου καθόλου; ….δεν αγάλλεσαι;..

 

κερένια/ δεν παίζουμε μανούλα..μαρμαρώσαμε…μας ξέχασαν στο πάρκο…όλο πουλάκια μοχθηρά μας κουτσουλάνε… …

 

λιόλια/ έχει κουνίτσες ο Θεός για σας.. λόφους παιχνίδια!… μου το’πε εμένα ο παπάς στον άη μελέτη…

 

κερένια/ ψέμματα λεν αυτοί με τους σταυρούς και τα βαγγέλια μανουλίτσα…για παρηγόρια μόνο,λόγια λόγια…

 

βεργινία/ (ασθμαίνοντας και γελώντας) ρώτα και μένα να σου πω… κάτι παλάτια που μας έχουν,άλλο πράμα…

 

κερένια/ είμαστε ορφανά εμείς κι όλο διψάμε

δεν μας ταίζουνε φαγάκι και πεινάμε

 

νίκος/ μούχλα και πίκρα… μας γελάσαν οι παπάδες…

 

κερένια/ …να ’μπαινα στο βυζάκι σου μια ώρα λιόλια… το πρώτο πρώτο, το μανόγαλα να ρούφαγα μανούλα που διψάω…

 

λιόλια/ πουλί μονάκριβό μου, ζωγραφιά μου…αχ! ...

…διψάς κι εσύ κερένιο μου... κι εσύ παιδεύεσαι...

 

(η κερένια της χαϊδεύει τα μαλλιά κι αρχίζει να απαγγέλει. από ένα παιδικό καλαθάκι,σαν αυτά που κρατούν τα παιδιά όταν λένε τα κάλαντα του Λαζάρου βγάζει μια περούκα με πλούσια κόκκινα μαλλιά,ένα χρυσό γυναικείο σάλι κι ένα μεταξωτό μαντήλι.)

 

κερένια/

θα με ξαναγεννήσεις λιόλια μάνα.

δε θα σε λένε λιόλια, ούτε θα ’σαι εσύ .

μα θα με φέρουν πίσω τα φιλιά και τα βιολιά.

θα με γυρίσουν παπαρούνες και κρινάκια.

κυκλάμινα,ζουμπούλια , κατηφέδες.

όλων των λουλουδιών τα στόματα θ’ ανοίξουν τότε.

σέπαλα,μίσχοι και ανθοί σε αφράτο χώμα.

στο χώμα μου ,το χώμα τους θα ανθίσει.

στο χώμα τους , το χώμα μου θα αστράψει.

ούτε που ξέρω πότε, μα θα γίνει.

και θα το δεις κι εσύ κι εγώ κι ο κόσμος όλος.

φλάμπουρα θα ανεμίζουν σε μπαλκόνια.

μπάντες θα ανυμνούνε και θα παίζουν.

θα ’μαι γερό μωρό,χωρίς καμπούρα.

απ’ τις μασχάλες μου θα βγαίνει άγριο μύρο.

σα νεομάρτυρας ωραίο και μοιραίο.

 

[...]

 

 

 

Το θεατρικό έργο της Γλυκερίας Μπασδέκη αχ! / (ξανα)διαβάζοντας την Κερένια κουκλα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου ανέβηκε στις 21 Νοεμβρίου 2014 στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, όπου και θα παίζεται έως την Κυριακή, 11 Ιανουαρίου 2015, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη από τη θεατρική ομάδα Bijoux de Kant.

Στο σημείωμα της παράστασης αναφέρεται: «Μια απλή και λυπητερή ιστορία- αυτό είναι το αχ!, η λοξή και μαζί ολόισια ματιά της bijoux de kant στην Κερένια κούκλα, το αθηναϊκό μυθιστόρημα που έγραψε στα 1911 ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος. Η ανήμπορη Βεργινία, η αθώα Λιόλια κι ο άντρας τους ο Νίκος έρχονται στην Αθήνα του σήμερα να (ξανα)παίξουν τη μικρή και θλιβερή ερωτική τους ιστορία. Ο Γιάννης Σκουρλέτης σκηνοθετεί ένα έργο ακραίου αναστεναγμού. Με οδηγό το κείμενο της Γλυκερίας Μπασδέκη ακολουθεί τον Κωνσταντίνο Χρηστομάνο από εκεί που ο ίδιος επέτρεψε- από τον ύστατο κόμπο στο λαιμό, από το ακραίο επιφώνημα-σημάδι στους επόμενους. Στο αχ! κυλάνε θλιμμένα ποτάμια, τα νερά πονάνε και η αιώνια αλήθεια αιμορραγεί. Στο αχ! οι μυγδαλιές ανθίζουν πριν την ώρα τους κι η ώρα τους είναι βουβή και σκοτεινή σα χώρα. Άλλο ένα εικονοστάσι της bijoux de kant που ενδύεται λύπες».

Συντελεστές της παράστασης

Κείμενο: Γλυκερία Μπασδέκη

Σκηνοθεσία: Γιάννης Σκουρλέτης

Βοηθός Σκηνοθέτης: Ηλέκτρα Ελληνικιώτη

Μουσική: Κώστας Δαλακούρας

Σκηνική Εγκατάσταση: Αντρέας Κασάπης

Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος

Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα

Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα

Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ

Video trailer: Γιώργος Αποστολόπουλος

Artwork: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης

Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης

Παίζουν: Λένα Δροσάκη, Τάσος Καραχάλιος, Κατερίνα Μισιχρόνη, Αγνή Παπαδέλη - Ροσσέτου.

Η Γλυκερία Μπασδέκη γεννήθηκε το 1969 στη Λάρισα, ζει στην Ξάνθη και διδάσκει στο Εσπερινό λύκειο. Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές Είναι επικίνδυνο ν' ανοίγεις την πόρτα σου σε άγνωστες μικρές (Πλέθρον, 1989), Σύρε καλέ την άλυσον (Ενδυμίων, 2012) [η οποία επανεκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2014 από τις εκδόσεις Bibliothèque] και έχει συμμετάσχει σε συλλογικές εκδόσεις [Πρώτη γραφή (Μίνωας, 2001) και 13 νέοι συγγραφείς(Νεφέλη, 2002)]. Έχει επίσης γράψει τα θεατρικά έργα ΣΤΕΛΛΑ travel: η γη της απαγγελίας, Ραμόνα travel / η γη της καλοσύνης και Donna abbandonata ή πολύ με στεναχωρήσατε κύριε Γιώργο μου. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί και στα Γερμανικά. Διατηρεί τη στήλη CRYING GAME. Στη Logotenia21 δημοσιεύονται αποσπάσματα από τα θεατρικά έργα της Donna abbandonata ή πολύ με στεναχωρήσατε κύριε Γιώργο μου και Ραμόνα travel / η γη της καλοσύνης, καθώς και το ποίημα «Μερικές φορές φοβάμαι πολύ».  Η Logotexnia21 την ευχαριστεί πολύ για την αποστολή των παραπάνω αποσπασμάτων.